Ucho, gardło, nóż
Teatr Polonia w Warszawie
Bohaterką monodramu jest Tonka Babić, pięćdziesięciokilkuletnia Serbka, która ciężko przeżywszy bratobójczą wojnę w byłej Jugosławii, do dziś nie może pozbyć się koszmarów z nią związanych, cierpiąc na posttraumatyczny syndrom. Spektakl pokazuje jedną z bezsennych nocy Tonki. Siedząc na kanapie, wymięta, potargana, wygląda tak, jakby od lat z niej nie wstawała. Gapiąc się w telewizor i faszerując tabletkami, w wulgarny sposób wyrzuca z siebie cały swój ból.
Krystyna Janda podczas imponującego słowotoku wrzeszczy, przeklina, prowokuje, obraża widzów i od pierwszych chwil na scenie absolutnie i niepodzielnie panuje nad zahipnotyzowaną publicznością. To znakomity popis mistrzyni monodramów, dla której dwie godziny publicznej psychoterapii to niezwykła sposobność, by okrasić dramat bohaterki dykteryjkami o zdradzanej przyjaciółce, klimakterium, seksie, przerywając chwile refleksji i zadumy na widowni gromkimi wybuchami śmiechu publiczności.
Vedrana Rudan (ur. 1949) chorwacka pisarka i dziennikarka, autorka felietonów zamieszczanych w największym chorwackim tygodniku „Nacional”. Jej pierwsza książkaUcho, gardło, nóż wywołała w Chorwacji skandal, ściągając na pisarkę atak krytyki, a jednocześnie popularność wśród czytelników. Bezkompromisowa, odważna, niepokorna i dowcipna stała się ikoną walki o prawa kobiet, największym krytykiem i wrogiem wojny bałkańskiej. O swojej książce Ucho, gardło, nóż powiedziała: „Napisałam ją, kiedy na Bałkanach wybuchła wojna. Żeby nie oszaleć i nie strzelić sobie w łeb”.
Bohaterkami jej książek są kobiety upokorzone, gwałcone, bite przez ojców, mężów, żołnierzy zwycięskiej armii, znerwicowane. To ich głosem Rudan wydaje szczere i ostre opinie na temat bratobójczej wojny, stosunków społecznych panujących w jej kraju i pozycji kobiet. Język bohaterek książek Rudan jest bezpośredni lub wręcz wulgarny, bo jak twierdzi autorka, takim właśnie językiem posługują się ludzie gnębieni, to jest ich naturalny odruch obronny.
W Polsce ukazała się następna książka Vedrany Rudan pt. Miłości od ostatniego wejrzenia.